SİGORTA EKSPERLERİNİN DASK SİGORTASI DEĞERLENDİRMELERİNİN BULANIK MANTIK ALTINDA İNCELENMESİ

Özet

Ülkemizin jeolojik, topoğrafik özellikleri ve iklim karakteristiği nedeniyle doğal afetler sıklıkla yaşanmaktadır. Ülkemizin %96’sı farklı tehlike derecelere sahip bir deprem kuşağındadır. Bu durum ülkemizde Dask (Doğal Afet Sigortaları Kurumu) deprem sigortasının yaptırılmasının önemini açıkça ortaya koymaktadır. Deprem poliçesi; deprem sonrası maddi kayıpların derhal telafi edildiği bir güvencedir. Çalışmada sigorta sektöründe çalışan uzman, konusunda tecrübesi olan, Dask sigortası, deprem ve yapı mekaniği konusunda uzman kamuda ve özel sektörde çalışan müdür, mühendis, sigorta eksperi/uzmanı, öğretim görevlisi olan 53 kişi (KV) ile görüşülmüş, görüşmeler neticesinde kriterler ve alt kriterleri oluşturulmuştur. Oluşturulan kriterler ve alt kriterler (21 ana kriter/75 alt kriter) değerlendirilmiştir. Sigorta sektöründe çalışan sigorta eksperlerinin deprem sonrası Dask sigortası kapsamında hasarları değerlendirmek/hesaplamak için bulanık çok amaçlı matematiksel model (Bulanık AHP, Bulanık TOPSIS ve Bulanık VIKOR yöntemleri) kullanılarak geliştirilmiştir. Çalışmada “Deprem sonrası hasar değerlendirme formu” oluşturulurken; çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemi olan Bulanık AHP (Analitik Hiyerarşi Prosesi), Bulanık TOPSIS ve Bulanık VIKOR yöntemlerinden faydalanılmıştır. Çalışmada Bulanık AHP yöntemi ile kriterler ağırlıklandırılmış, kriterler içinde “Binanın Taşıyıcı Sistemin Tipi” ağırlığı en fazla olan en önemli kriter, ikinci kriter; “Kolon Hasarlarının/Çatlaklarının Durumu”, üçüncü kriter; “Depremin Şiddeti” olmuştur. Bulanık TOPSIS ve Bulanık VIKOR yöntemleri ile DASK sigortasını yapan/değerlendiren 5 sigorta eksperi için değerlendirme yapılmış ve en uygun sigorta eksperi seçilmiştir.