DİYARBAKIR İLİ KOŞULLARINDA AUGMENTED DENEME DESENİNDE EKMEKLİK BUĞDAY (Triticum aestivum L.) GENOTİPLERİNİN TARIMSAL ÖZELLİKLER YÖNÜNDEN İNCELENMESİ

Özet

Çalışma, 2015-2016 üretim sezonunda Diyarbakır İli yağışa dayalı koşullarında Türkiye’de yürütülmüştür. Araştırma materyalini yazlık, kışlık ve alternatif karakterli genotipler oluşturmuştur. Çalışma, Augmented deneme deseninde 5 blokta yürütülmüş olup, araştırma konusu 100 hat, 5 kontrol çeşit ile kıyaslanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; incelenen tüm özellikler yönünden genotipler arasında p?0.01 düzeyinde önemli farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Çalışmada, tane verimi; 354.51-810.77 kg da-1, hektolitre ağırlığı; 77.46-82.10 kg hl-1, bin tane ağırlığı; 23.88-42.88 g ve protein oranı; %13.34-18.88 arasında değişmiştir. Ayrıca tane veriminde; 12, hektolitre ağırlığında; 27, bin tane ağırlığında; 4, protein oranında; 16 hattın kontrol çeşitlerden daha üstün olduğu belirlenmiştir. İncelenen parametreler bakımından genotipler arasında geniş varyasyon olduğu gözlemlenmiştir. Bu durum üstün hatların ıslah programlarında ebeveyn olarak kullanılabileceğini göstermektedir. Ayrıca, çalışmada kontrol çeşitlerden daha iyi olduğu belirlenen hatlar verim denemelerine aktarılmıştır. Verim denemelerine aktarılan hatların farklı çevrelerde en az 3 yıl denenmek suretiyle ıslah süreçlerinin devam ettirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.