TÜRKİYE’DE PAMUK ÜRETİMİNİN SON DÖNEMLERDEKİ GENEL ANALİZİ


Özet Görüntüleme: 398 / PDF İndirme: 248

Yazarlar

  • Nihat KÜÇÜK Dr. Öğr. Üyesi. Harran Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü
  • Mustafa Hakkı AYDOĞDU Doç. Dr. Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü

DOI:

https://doi.org/10.38065/euroasiaorg.24

Anahtar Kelimeler:

Pamuk, Üretim alanları, Üretim miktarı, Verim, Türkiye

Özet

Üretici ülkeler için pamuk, lifi ve tohumuyla gıda ve tekstil endüstrilerinde oluşturduğu değer zinciriyle önemli ölçüde istihdam imkanı ve katma değer sağlayan, stratejik bir zirai üründür. Uluslararası Pamuk Danışma Konseyi (ICAC)’nin 2014–2018 dönemi beş yıllık verileri incelendiğinde; dünyada ortalama 32.1 milyon hektar alanda pamuk ekimi yapıldığı ve ortalama 24.6 milyon ton lif pamuk üretildiği görülmektedir. ICAC'ın 2018/19 sezonu tahmini verilerine göre; Türkiye, pamuk üretim alanı itibariyle dünyada on birinci sırada, lif pamuk veriminde ikinci sırada, pamuk üretiminde altıncı sırada, pamuk tüketiminde beşinci sırada ve pamuk ithalatında altıncı sıradadır. Türkiye'nin birçok çiftçisinin temel zirai gelir kaynaklarından biri olan pamuk, tekstil ve hazır giyim sektörlerindeki büyümenin ardından önem kazanmıştır. Türkiye'de uygulanan tarım politikalarına bağlı olarak, pamuk sektöründe ciddi değişimler yaşanmaktadır. Bu çalışmanın amacı 1991 ile 2018 yılları arasında Türkiye’de pamuk üretim alanları, üretim miktarları ve verimde meydana gelen değişimlerin genel analizini yaparak, önerilerde bulunmaktır. Bu kapsamda TÜİK verilerinden ve konuyla ilgili sektör raporları ve diğer çalışmalardan faydalanılmıştır. Türkiye’de, 1991 yılında yaklaşık 599 bin hektar olan pamuk ekim alanları, artan ve azalan oranlarda dalgalı bir seyir izleyerek 2018 yılında 519 bin hektara gerilemiştir. Pamuk ekim alanları, GAP sulamalarının başlamasıyla birlikte araştırılan dönemin ilk yıllarında düzenli bir artış göstermiş, daha sonra azalan ve artan bir gelişme ortaya çıkmıştır. 1991 yılında 1.5 milyon ton olan kütlü pamuk üretim miktarı, 2018 yılında 2.57 milyon tona ulaşmıştır. Anılan dönem ortalaması 2.16 milyon ton olmuştur. Pamuk ekim alanlarında anlamlı bir artış olmamakla beraber, diğer taraftan verimde önemli artışlar yaşanmıştır. 1991 yılında ortalama dekara verim 253 kg civarında iken, 2018 yılında yaklaşık 496 kg/da olarak gerçekleşmiştir. Anılan dönemin verim ortalaması 382 kg/da civarındadır. Türkiye, pamuk sektöründe, dâhilde işleme ve tekstil ürünleri ihracatı nedeniyle ithalatçı konumdadır. Yapılan trend analizlerinde, yeni sulama alanları açılmadan pamuk üretim alanlarında anlamlı bir değişikliğin olmayacağı, mevcut alanlarda ise hafif dalgalı, yıllara bağlı olarak artan ve azalan bir durumun ortaya çıkacağı beklenmektedir. Yakın gelecekte, eğer kamu destekleme politikalarında önemli bir değişiklik olmaz ve yeni sulama alanları açılmaz ise, pamuk üretim miktarının 2 milyon ton civarında ve dekara verimin ise 500 kg civarında olması beklenmektedir. Bu araştırma, pamuk sektörüne, karar vericilere ve tarım politikaları belirleyicilerine faydalı veriler sunmaktadır.

İndir

Yayınlanmış

22.03.2020

Nasıl Atıf Yapılır

KÜÇÜK, N., & AYDOĞDU, M. H. (2020). TÜRKİYE’DE PAMUK ÜRETİMİNİN SON DÖNEMLERDEKİ GENEL ANALİZİ. Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences, 7(8), 77–82. https://doi.org/10.38065/euroasiaorg.24

Sayı

Bölüm

Makaleler