ÇAYIR MERALARDAKİ ZEHİRLİ BİTKİLERİN ETKİLERİ VE HAYVAN ZEHİRLENMELERİNE KARŞI ÖNLEYİCİ TEDBİRLER

Özet

Ülkemizde 14,6 milyon ha alan kaplayan doğal çayır-meralar en önemli doğal kaynaklarımız arasında yer almaktadır. Bu alanlar hayvanların ihtiyacı olan kaba yemlerin en ucuz karşılandığı alanlar olarak da dikkat çekmektedir. Ancak ülkemizde uzun yıllar boyunca hiçbir amenajman kuralına uyulmadan yapılan otlatma nedeniyle halen çayır mera alanlarımızın vejetasyonu klimaks durumdan uzaklaşmış olup, hayvanların tüketmek istemedikleri, yemekte zorlandıkları ve bazıları hayvanlara toksik etki gösteren bitkilerden oluşmaktadır. Bu alanlarda bitkiler tarafından zehirlenen hayvanlar ciddi ekonomik kayıplara yol açmaktadır. Hayvanlarda ölüm, kilo kaybı, yavru atma, azalan verimlilik gibi kayıplar doğrudan kayıplar olarak nitelendirilirken, ilave yem temini, tedavi maliyeti, amenajman düzenlenmesi ve bitkiler tarafından hayvan zehirlenmelerini azaltma çabaları nedeniyle ortaya çıkan yem kayıpları dolaylı kayıplar olarak ifade edilmektedir. Çayır-meralarda bulunan zehirli bitkilerden kaynaklanan hayvan sağlığı ve hayvan kayıpları ile ilgili olumsuzlukları en aza indirmek için çayır meralarda bulunan zehirli bitkilerin yayılma sebepleri, zehir seviyeleri ve hangi koşullarda hayvanlara etki edeceği bilinmesi gerekmektedir. Bu bilgiler ışığında zehirlenme etkilerini azaltmak için amenajman stratejileri geliştirilmeli ve zehirli bitkiler belirlenerek korunma yöntemleri geliştirilmelidir. Bu literatür çalışmasında, çayır-meralardaki zehirli bitkilerden kaynaklanan kayıplar ve korunma yöntemleri tartışılmıştır.