MERSİN İLİNİN SÜS BİTKİSİ POTANSİYELİ TAŞIYAN BAZI DİKOTİL ENDEMİK BİTKİLERİ

Özet

Türkiye’nin biyolojik çeşitliliğinin önemli bir kısmını oluşturan Türkiye florası Avrupa ülkeleri arasında ilk sırada yer almaktadır. Türkiye florası endemizm oranı bakımından da diğer dünya ülkeleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Türkiye’nin endemizm bakımından en zengin bölgesi olan Akdeniz bölgesi içerisinde yer alan Mersin ili, floristik yönden ülkemiz florasının ve Akdeniz’in önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Mersin ili florası endemizm oranı yaklaşık olarak %23 civarındadır. Şehirleşmenin arttığı ve kırsal alanlardaki yoğunlaşmanın azaldığı günümüzde şehir hayatına doğal unsurlar ve bitkiler giderek daha fazla katılmaktadır. Bu sebeple Mersin gibi büyük şehirler ve kentler doğayla bütünleştirilmeye veya doğa ve unsurları şehir hayatına dahil edilmeye çalışılmaktadır. Maalesef ki şehir hayatına dahil edilmeye çalışılan bitkilerin çoğu ülkemizin doğal bitkileri olmayıp ağırlıklı olarak yabancı kökenli egzotik dikotil süs bitkileridir. Bu türlerden bazıları istilacı olup doğal ekosistemi tehdit ettikleri de görülmektedir. Bu nedenle Mersin’de doğal yayılışı bulunan türlerin peyzaj alanlarına ve kent ekosistemine dahil edilmesi birçok açıdan önem arz etmektedir. Bu yüzden hem doğal ekosisteme zarar verilmemiş olunacaktır hem de estetik açıdan değerli türler süs bitkisi olarak değerlendirilebilecektir. Bu bağlamda çalışmamızda önerilen türlerin yalnız ülkemizde (bazılarının ise yalnızca Mersin’de) yayılış göstermesi bu türlerin süs bitkisi sektörüne kazandırılması bakımından büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada Mersin’de doğal yayılış gösteren dikotil (çift çenekli) endemik bitki taksonlarından süs bitkisi potansiyeli taşıyan bazı taksonlar tespit edilmiş ve bu taksonların fotoğrafları sunulmuştur. Tespit edilen 13 farklı dikotil familyasına ait 30 farklı endemik takson listelenmiştir. Önerdiğimiz endemik taksonların hâlihazırda peyzajda kullanılagelen taksonlardan estetik açıdan çok farklı olmadıkları hatta bazı taksonların peyzajda değerlendirilen bazı egzotik taksonlardan daha gösterişli oldukları görülmektedir. Ayrıca önerilen listede peyzajda tıbbi öneme sahip taksonlar ve bal bitkisi olarak da değerlendirilebilecek endemik taksonların yanı sıra yer örtücü ve çit bitkileri de bulunmaktadır. Mersin’in doğal bitki örtüsünün elemanları olan bu taksonların doğadan ilham alınarak kentsel alanlara aktarılıp egzotik türlerin önemli bir kısmının sebep olduğu biyolojik, ekolojik, ekonomik ve hatta patolojik sorunların önüne geçilebilmesini öngörmekteyiz.