Dünya ve Türkiye’deki Sebze Üretim Potansiyelinin İncelenmesi


Özet Görüntüleme: 914 / PDF İndirme: 330

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10010050

Anahtar Kelimeler:

sebze, üretim, ekim alanı, Dünya, Türkiye

Özet

Dünya ve Ülkemiz nüfusunun artış eğiliminde olması insanları bitkisel üretime yönlendirmiştir. Bitkisel üretimde sebzeler, sağlık ve beslenme açısından diğer bitkilere göre daha çok tercih edilmektedir. Sebzelerin, lifli yapıda olmaları, yağ içeriğinin yok denecek kadar az olması, vitamin ve mineral bakımından zengin olmaları, kilo aldırmamaları, bol su içermeleri ve hazmı kolay olmaları bakımından beslenmede ve diyet programlarında önemli bir yere sahiptir.  Çalışmada, Dünya ve Türkiye sebze üretimi irdelenerek Türkiye’ nin sektördeki yeri ve öneminin belirlenmesi amaçlanmıştır.   Çalışma ile hem ekim alanı ve üretim potansiyeli hem de ihracatta önde gelen sebzeler üzerinde durulmuştur. Yıllar itibari ile Dünyada sebze üretim alanları ile üretim miktarlarında artış yaşanmıştır. Yaşanan bu pozitif ivme benzer şekilde Türkiye’de de olduğu tespit edilmiştir. Türkiye’de üretimi yapılan sebze tür ve çeşitlerin verimindeki artışlar Dünya ortalamasının üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Türkiye’nin sahip olduğu farklı iklim bölgeleri ile sebze yetiştirme alanlarından dolayı Dünya sebze üretiminde dördüncü sırada yer almıştır. Türkiye özellikle domates, karpuz, biber, hıyar, patlıcan, kuru soğan ve kavun gibi sebzelerde Dünyada hem üretimde hem de ihracat rakamlarında söz sahibi ülke konumundadır. Bu sebzelerden özellikle domates ve karpuz üretimi bakımından lider ülkeler arasında yer almaktadır. Türkiye, geniş üretim alanları ve uygun ekolojik yapısı itibariyle sebze üretiminde kendine yeterliliği ve bu sebzelerin fazlasını üretme gücü ile ihracat yapan belirli ülkelerden birisidir. Ancak artan ülke ve Dünya nüsünün temel gıda ihtiyacını artırabilmek için birim alandan verimin artırılmasına yönelik çalışmalar ile Dünya genelinde yaşanan ekonomik sorunlardan dolayı artan temel girdilerin üreticiye daha ucuza mal ettirilmesi tavsiye edilmektedir.

Referanslar

Abak, K. (2004). Outlook on vegetable production in Turkey. In III Balkan Symposium on Vegetables and Potatoes 729 (pp. 25-31).

Anonim 1: TUİK, 2022. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 Erişim tarihi: 19.07.2023

Anonim 2: FAO, 2021. https://www.fao.org/faostat/en/#home Erişim tarihi: 19.07.2023

Anonim 3: Akdeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği. "Yaş meyve ve sebze sektörü Türkiye geneli değerlendirme raporu: 2022/2023 Haziran Dönemi." (2023).

Anonim 4: Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği/ Tarım Sektörleri Şubesi. ‘’ Yaş Meyve Sebze Sektörü Global Satış Raporu.’’ (Mart 2023).

Anonim 5: Yaş Meyve ve Sebze Çalıştayı Sonuç Raporu. Selçuk Üniversitesi ve TAGEM, Konya. S.23

Alas E., Akalp E. (2023). ‘’Türkiye Sebze Üretiminin Durumu.’’ Sağlıklı Yaşam ve Beslenme kitabı (s. 246-253).

Decoteau, D.R., 2000. Classifying vegetable crops. In: Vegetable Crops. NJ: Prentice Hall, pp. 32–38. DK.

Duman, İ., 2020a. Sanayi Sebzeciliği, E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Lisansüstü ders Notları, Bornova.

Engindeniz, S. (2009). Türkiye'de Sebze Üretimi ve Gelecek İçin Bazı Öneriler. Verimlilik Dergisi, (2), 99-117.

Merdan, K., ve Kaya, V., 2014. Türkiye'deki organik tarımın ekonomik analizi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 239-252.

PİRİNÇ V, AKALP E (2022). Türkiye ve Diyarbakır Örtüaltı Potansiyelinin Karşılaştırılması. Bahçe, 51(Özel Sayı 1), 273 - 280.

TIRAŞCI, S., & ERDOĞAN, Ü. (2021). Dünya, Avrupa Birliği, Türkiye’de Organik Meyve ve Sebze Üretimi. Erciyes Tarım ve Hayvan Bilimleri Dergisi, 4(2), 23-29.

Turhan, Ş., 2005. Tarımda Sürdürülebilirlik ve Organik Tarım, Tarım Ekonomisi Dergisi, 11(1 ve 2), 13-24.

Yanmaz, R., A. Balkaya, S. Akan, H. Ç. Kaymak, G. Sarıkamış, K. Ö. Ulukapı, O. Karaağaç, İ. Güvenç, E. S. Kurtar ve F.E. Açıkgöz, 2020. Sebzecilik Sektörü: Dünü, Bugünü ve Geleceği, Türkiye Ziraat Mühendisliği IX. Teknik Kongresi Bildiri Kitabı, s: 585-608. Ankara.

İndir

Yayınlanmış

25.09.2023

Nasıl Atıf Yapılır

Pirinç, V., & Akalp, E. (2023). Dünya ve Türkiye’deki Sebze Üretim Potansiyelinin İncelenmesi. Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences, 10(29), 185–194. https://doi.org/10.5281/zenodo.10010050

Sayı

Bölüm

Makaleler