Cu (II) İyonunun Siirt Akdoğmuş Kili (SAK) ile Adsorpsiyonunda Langmuir İzoterm Modeline Ait 6 Lineer Denklemin Karşılaştırılmalı Analizi

Özet

Ağır metaller, gerektiğinden fazla kullanılması durumunda tüm canlılar için çok büyük tehlike arz etmektedir. Özellikle insanoğlu tarafından kullanımı çok eskilere dayanan bakır, bu toksik ağır metaller arasında en çok bilinenlerden biridir. Ağır metal giderimin de kullanılan en etkili ve ekonomik yöntemlerden biri de adsorpsiyondur. Bu yöntemin izoterm modellerine uygulanabilmesi için verimli izoterm analizlerinin yapılması şarttır. Ağır metallere uygulanan adsorpsion olayı genellikle kimyasal adsorpsiyon olayıdır. Bu nedenle kimyasal adsorpsiyonun uygulanma modelleri arasında en çok bilinen ve kullanılanlar, Freundlich, Langmuir, Temkin ve Dubinin-Radushkevich’tir. Aslında Langmuir’in izoterm modeli doğrusal olmamakla beraber, Langmuir’in 6 tip doğrusal denklemi bu modelden elde edilmiştir. Bu çalışmada bir arada verilen bu 6 tip izoterm denkleminin ne şekilde kullanılabileceği oldukça önem arz etmektedir. Bu çalışmada kullanılan kil Siirt ili Akdoğmuş (gundeşeyh-2) (SAK) köyünden temin edilmiştir. Bu kilin SEM, XRD, XRF analizleri yaptırılmıştır. Cu (II) ile işlem gören kile uygulanan adsorpsiyon işlemi sonucunda elde edilen veriler Langmuir izoterm modelinden elde edilen 6 tip doğrusal denkleme uygulanarak kıyaslama yapılmış ve regresyon katsayılarına bakılarak uygunluk durumları tespit edilmiştir. Regresyon modeli olarak en küçük kareler yöntemi kullanılmış ve elde edilen sonuçlara göre uygunluk dereceleri sırası ile yazılırsa; tip 3= tip 6 <tip 1= tip 4 <tip 2 = tip 5 şeklinde olduğu belirlenmiştir. En uygun R² değerleri 0,9997 değerleri ile tip 2 ve tip 5’e olarak tespit edildi. Afinitenin ölçüsü olarak kabul edilen KL değerlerinin tip 2<tip 5 <tip 6 <  tip 4 <  tip 3=  tip1 şeklindedir. qm değerlerinin tip 5 <  tip 2 <  tip 6 <  tip 4 <  tip 3<  tip 1 olduğu anlaşılmaktadır. En büyük q_m değeri ise 21.418 olup, tip 5’e ait belirlenmiştir.