Adölesan Gebelikler ve Halk Sağlığı Hemşireliği Yaklaşımları
Özet Görüntüleme: 1346
/ 
PDF İndirme: 1126
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8416114Anahtar Kelimeler:
Adölesan gebelik, sağlık riskleri, halk sağlığı, hemşirelik yaklaşımlarıÖzet
Bu makale, adölesan gebelikler ve halk sağlığı hemşireliği yaklaşımları ile ilgili güncel literatür bilgisi sunmak amacıyla yazılmıştır. Bu doğrultuda adölesan dönemde adölesan gebeliklerin önlenmesi ve adölesan gebeliklerin yol açtığı sağlık sorunları önemli görülmektedir. Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) verilerine göre dünya genelinde 1.2 milyar adölesan bulunmakta ve 21 milyona ulaşan adölesan gebelik sayısı önemli bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir. Adölesan gebeliklerin, erken evlilikler, cinsel istismar, istenmeyen gebelikler gibi çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabileceği belirtilmiştir. Adölesan gebeliklerin anne ve bebek sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğu ve çocukların düşük doğum ağırlığı, bilişsel gelişim geriliği gibi sorunlarla karşı karşıya kalabileceği ifade edilmiştir. Halk sağlığı hemşirelerinin adölesan gebeliklerin önlenmesi ve sağlıklı gebelik sürecinin teşvik edilmesi için cinsel eğitim, doğum kontrol yöntemlerine erişim, destek hizmetleri sağlama, toplumda farkındalık oluşturma gibi çeşitli yaklaşımlar sunması gerekmektedir. Ayrıca, ilgili politikaların geliştirilmesinin ve toplumda bilinç oluşturmanın da önemli olduğu belirtilmiştir. Bu bildiri ile, adölesan gebeliklerin önlenmesine yönelik önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve halk sağlığı hemşirelerinin bu konuda önemli bir rol oynayabileceği vurgulanmaktadır.
Referanslar
Ahinkorah, B. O. (2021). Topic: prevalence and determinants of adolescent pregnancy among sexually active adolescent girls in Niger. Journal of Public Health, 29, 489-493.
Amoadu, M., Ansah, E. W., Assopiah, P., Acquah, P., Ansah, J. E., Berchie, E., Hakan, D., Amoah, E. (2022). Socio-cultural factors influencing adolescent pregnancy in Ghana: a scoping review. BMC Pregnancy and Childbirth, 22(1), 1-13.
Anık, Y., & Ege, E. (2019). Erken evlilikler ve adölesan gebeliklerde hemşirelik yaklaşımı. Türkiye Klinikleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği-Özel Konular, 5(1), 46-55.
Bakırcan, H., Demirkan, E. (2021). Adölesan Sporcuların Yeme Bağımlılığı Eğilimlerinin Değerlendirilmesi. Hitit Üniversitesi. Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Çorum.
Bekmezci, E., & Meram, H. E. (2020). Adölesan cinselliği: Uluslararası ve ulusal durum. Androloji Bülteni, 22(4), 244-248.
Bolarinwa, O. A., Tessema, Z. T., Frimpong, J. B., Babalola, T. O., Ahinkorah, B. O., & Seidu, A. A. (2022). Spatial distribution and factors associated with adolescent pregnancy in Nigeria: a multi-level analysis. Archives of Public Health, 80(1), 43.
Çabuk, A. İ., Açıkgöz, K., Akpınar, E. (2020). Adölesan Gebeliklere Yaklaşım ve Koruyucu Hekimlik. Artıran İğde, F.A. (Ed.) Birinci Basamakta Cinsel Sağlık/Üreme Sağlığına Yaklaşım. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri. p.55- 9.
Çakır, S. Ç., Çelik, S., Yazıcıoğlu, B., Soyer Çalışkan, C. (2021). Adölesan Gebeliklerin Erken Neonatal Dönem Sonuçları. Ankara Medical Journal, 21(4).
Çıtak, G. (2021). Adölesanlar ve Üreme Sağlığı Sorunları. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 93-100.
DSÖ 2023b: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/adolescent-pregnancy Erişim Tarihi: 11.07.2023
DSÖ, 2023a: https://www.who.int/health-topics/adolescent-health#tab=tab_1 Erişim Tarihi 11.07.2023
Gör Uslu F, Çoban A. Adölesan Annelerin Sosyo-Demografik Özellikleri ve Doğum Sonuçlarının Değerlendirilmesi. Ebelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2020;3(1):30-38.
İleri, A., İleri, H., Ata, C., Tosun, G., Özeren, M. (2020). Adölesan Gebeliklerdeki Maternal ve Fetal Sonuçların Karşılaştırılması. Bozok Tıp Dergisi. 10(1), 24-9.
McNiss, C., Kalarchian, M., & Laurent, J. (2021). Factors associated with childhood sexual abuse and adolescent pregnancy. Child abuse & neglect, 120, 105183.
Noll, J. G., Guastaferro, K., Beal, S. J., Schreier, H. M., Barnes, J., Reader, J. M., & Font, S. A. (2019). Is sexual abuse a unique predictor of sexual risk behaviors, pregnancy, and motherhood in adolescence?. Journal of Research on Adolescence, 29(4), 967-983.
Sayar, İ., Yiğit, E., Sapmaz, M. A., Yılmaz, E., Küçüközkan, T. (2023). Erişkin Gebelerde Bakılan Nötrofil/Lenfosit Oranı, Platelet/Lenfosit Oranı ve Hemoglobin Değerlerinin Doğum Ağırlığı ile İlişkisi ve Bu Sonuçların Adölesan Gebeler ile KArışılaştırılması. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 20(1), 1633-1639.
Şolt, A., Yazıcı, S. (2015). Adölesan Gebelikler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 2(2),241-249. DOI: 10.17681/hsp.36633.
TUİK, 2022: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Birth-Statistics-2021-45547#:~:text=Ad%C3%B6lesan%20do%C4%9Furganl%C4%B1k%20h%C4%B1z%C4%B1%2C%2015%2D19,kad%C4%B1n%20ba%C5%9F%C4%B1na%2013%20do%C4%9Fum%20d%C3%BC%C5%9Ft%C3%BC. Erişim Tarihi: 13.07.2023
TUİK, 2023: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dogum-Istatistikleri-2022-49673 Erişim Tarihi: 13.07.2023
Yıldız, T., Kobya Ulut, H., (2020) Ebeveyn Adölesan Bağlanmasının Adölesanın Riskli Davranışlarına Etkisi. Karadeniz Teknik Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Trabzon.
Yurtçu, E., Mutlu, S., Çitil, A., Tokgöz, V. Y. (2020). Adolesan ve Erişkin Gebelikler Arasındaki Perinatal Sonuçların Karşılaştırılması: Retrospektif Kohort Çalışma. Osmangazi Tıp Dergisi, 42(6), 603-608.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 