ZİVZİK NARINDA KLON SELEKSİYONU
(ZİVZİK NARINDA KLON SELEKSİYONU
)
|
Yazar
|
:
* *
Mine PAKYÜREK, Mehmet Emre EREZ, Koray ÖZRENK, Halit Seyfettin ATLI, Rukiye GEZER, Murat ŞAHİN, Abdüsselam ERTAŞ
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
8
|
|
Sayfa |
:
160-169
|
|
|
Özet
Subtropik iklim meyvesi olan nar, Güneydoğu Anadolu bölgesi gibi karasal iklime sahip olan
bölgelerde yer yer görülen mikroklima alanlarda ticari olarak yetiştirilebilmektedir. Siirt
yöresine özgü olan Zivzik narı ekonomik getirisi yüksek bir çeşit olup bölge halkı için önemli
bir geçim kaynağıdır. Çalışmamız, bu nar çeşidinin yetiştirildiği Şirvan ilçesinin Zivzik
(Dişlinar), Pirinçli, Kapılı ve Sarıdana köyleri ile Pervari’de yürütülmüştür. Yöreye gidilerek
alınan Zivzik narı klonlarına ait meyve örneklerinin pomolojik özellikleri incelenmiş ve
böylece öne çıkan genotiplerin tespitine çalışılmıştır. Meyve ve ağaç özellikleri ile tadları
bakımından benzerlik gösteren 28 genotip üzerinde yapılan bu çalışma sonucunda klonların
meyve ağırlıklarının 130-440 gr, meyve boyunun 60.6-85 mm; meyve eninin 62-85 mm;
kaliks uzunluğunun 9.98-31.38 mm; kaliks yarıçapının 6-15.3 mm; 100 dane ağırlığının
28.73-45.9 g; dane randımanının %41.8-72.8; meyve suyu hacminin ise 70-200 ml arasında
olduğu tespit edilmiştir. Suda çözünür kuru madde oranlarının %14.2-19; titre edilebilir asit
miktarının %0.67-1.46 ve pH’ nın %3.09-3.67 arasında olduğu belirlenmiştir. Çekirdek
sertliği ağırlıklı olarak sert, daha az oranda orta sert; meyve tadı ise ağırlıklı olarak tatlımayhoş,
az oranda mayhoş olarak bulunmuştur. Dane rengi pembe ve kırmızı olarak
belirlenmiştir. Tartılı derecelendirme yöntemine göre değerlendirilen genotiplerden 5
tanesinin ümitvar olduğu kanaatine varılmıştır ve bu tiplerin ekonomik olarak yetiştiriciliği
tavsiye edilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Dişlinar, seleksiyon, Punica granatum L., klon, pomolojik özellikler.
Abstract
Subtropik iklim meyvesi olan nar, Güneydoğu Anadolu bölgesi gibi karasal iklime sahip olan
bölgelerde yer yer görülen mikroklima alanlarda ticari olarak yetiştirilebilmektedir. Siirt
yöresine özgü olan Zivzik narı ekonomik getirisi yüksek bir çeşit olup bölge halkı için önemli
bir geçim kaynağıdır. Çalışmamız, bu nar çeşidinin yetiştirildiği Şirvan ilçesinin Zivzik
(Dişlinar), Pirinçli, Kapılı ve Sarıdana köyleri ile Pervari’de yürütülmüştür. Yöreye gidilerek
alınan Zivzik narı klonlarına ait meyve örneklerinin pomolojik özellikleri incelenmiş ve
böylece öne çıkan genotiplerin tespitine çalışılmıştır. Meyve ve ağaç özellikleri ile tadları
bakımından benzerlik gösteren 28 genotip üzerinde yapılan bu çalışma sonucunda klonların
meyve ağırlıklarının 130-440 gr, meyve boyunun 60.6-85 mm; meyve eninin 62-85 mm;
kaliks uzunluğunun 9.98-31.38 mm; kaliks yarıçapının 6-15.3 mm; 100 dane ağırlığının
28.73-45.9 g; dane randımanının %41.8-72.8; meyve suyu hacminin ise 70-200 ml arasında
olduğu tespit edilmiştir. Suda çözünür kuru madde oranlarının %14.2-19; titre edilebilir asit
miktarının %0.67-1.46 ve pH’ nın %3.09-3.67 arasında olduğu belirlenmiştir. Çekirdek
sertliği ağırlıklı olarak sert, daha az oranda orta sert; meyve tadı ise ağırlıklı olarak tatlımayhoş,
az oranda mayhoş olarak bulunmuştur. Dane rengi pembe ve kırmızı olarak
belirlenmiştir. Tartılı derecelendirme yöntemine göre değerlendirilen genotiplerden 5
tanesinin ümitvar olduğu kanaatine varılmıştır ve bu tiplerin ekonomik olarak yetiştiriciliği
tavsiye edilmektedir.
Keywords
Dişlinar, seleksiyon, Punica granatum L., klon, pomolojik özellikler.
